RADD UL-QOFIYA BADIIY SAN’ATMI YOKI QOFIYA AYBI?
Keywords:
Qofiya, radif, hojib, qofiya san’atlari, qofiya ayblari, qofiya harflariAbstract
Mumtoz qofiyaga oid arabiy, forsiy manbalarda qofiya va uning baytlar takomilidagi o‘rni masalasiga jiddiy e’tibor qaratilgan. Qofiya ilmiga oid risola mualliflari bayt kompozitsiyasida qofiya muhim ahamiyat kasb etishi va uning mukammal bo‘lishi ijodkor mahoratining belgisi ekanligini alohida ta’kidlashgan. Qofiya nafaqat shakl, balki mazmunni tashuvchi asosiy unsur sifatida “she’rning asosi” ekanligi qayd qilingan. Demakki, shoirning badiiy maqsadi bilan hamohang ravishda she’r mazmuni bevosita qofiyada aks etgan. Maqolada Alisher Navoiy ijodi misolida turkiy adabiyotdagi qofiyaning o‘rni masalasi o‘rganiladi.
References
1. Alisher Navoiy. G‘aroyib us-sig‘ar. TAT.10 jildlik. 1-jild. -T.: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiyot uyi. 2013.
2. Alisher Navoiy. Badoye’ ul-vasat. TAT. 10 jildlik. 3-jild. -T.: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiyot uyi. 2013.
3. Alisher Navoiy. Navodir ush-shabob. TAT. 10 jildlik. 2-jild. -T.: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiyot uyi. 2013.
4. Atoulloh Husayniy. Badoyi’ us-sanoyi’ (Forschadan A.Rustamov tarjimasi) –T., 1981. -B.398
5. Hamroyeva O. Mumtoz qofiyaning nazariy asoslari. O‘quv qo‘llanma. -T: BOOkPRINT, 2022. -B. 155.
6. Hamroyeva, O. J. (2022). Classification of fine arts in "Hadoyiq us-sikhr". Scientific reports of Bukhara State University, 2022(1), 47-56.
7. Jalolovna, H. O. Correlation between the science of rhyme and the science of bade’. Scientific reports of Bukhara state university, 181.
8. Jalolovna, H. O. (2023). Shamsiddin Kaysi Razi's" Al-mo‘jam fi maoyiri ash'ar ul-ajam" is an important source of poetics. Academia Repository, 4(11), 81-86.
9. Shamsi Qaysi Roziy. Al-Mo‘jam fi ma’oyiri ash’oru-l-ajam. - Dushanbe: Adib, 1991. - Sah. 161.
10. Shayx Ahmad ibn Xudoydod Taroziy. Fununu-l-balog‘a. (Nashrga tayyorlovchi H.Boltaboyev, J.Jo‘rayev) -T.: MUMTOZ SO‘Z. 2016. -B. 244.